-->AMERIKANËT<--

Sistemi Interamerikan i të Drejtave të Njeriut, ka filluar me Deklaratën Amerikane për të Drejtat dhe Detyrat e Njeriut të miratuar në vitin 1948, së bashku me Kartën e Organizatës së Shteteve Amerikane (OAS). Komisioni Iner-Amerikan për të Drejtat e Njeriut i themeluar në vitin 1959 nga OAS i cili përbëhet nga 7 anëtarë, paraqet organin kryesor të këtij sistemi. Konventa Amerikane për të Drejtat e Njeriut e miratuar më 1969, ka hyrë në fuqi më 1978 dhe që atëherë është plotësuar me dy protokole shtesë, një për të drejtat ekonomike, sociale dhe kulturore dhe tjetri për heqjen e dënimit me vdekje. Edhe pse selia e Komisionit është në Washington, Shtetet e Bashkuara të Amerikës nuk janë anëtare të Konventës. Konventa, gjithashtu parashikon Gjykatën Interamerikane për të Drejtat e Njeriut, e cila është themeluar në vitin 1979 me seli në Kosta Rikë, ku ndodhet edhe “Instituti Interamerikan për të Drejtat e Njeriut”.



Ekzistojnë disa instrumente ligjore që u japin grave të drejta, por vëmendje të veçantë meriton Konventa Interamerikane për Parandalimin, Dënimin dhe Çrrënjosjen e Dhunës ndaj Grave (Konventa e Belem do Para), e cila ka hyrë në fuqi në vitin 1995. Deri më tani, konventën e kanë nënshkruar 31 nga 34 shtete anëtare të OAS. Në bazë të kësaj Konvente, shtetet duhet t’i paraqesin Komisionit Interamerikan të Grave, të themeluar qysh nga viti 1928, raporte të rregullta kombëtare. Ekziston gjithashtu, Raportuesi Special për të Drejtat e Njeriut (që nga viti 1994).



@ SISTEMI INTERAMERIKAN I TË DREJTAVE TË NJERIUT

· Deklarata Amerikane për të Drejtat dhe Obligimet e Njeriut (1948)

· Komisioni Interamerikan për të Drejtat e Njeriut (1959)

· Konventa Amerikane për të Drejtat e Njeriut (1969/1978)

· Protokoli Shtesë për të Drejta Ekonomike, Sociale dhe Kulturore (1988)

· Protokoli Shtesë për Heqjen e Dënimit me Vdekje (1990)

· Gjykata Interamerikane për të Drejtat e Njeriut (1979/1984)

· Komisioni Interamerikan për Gratë (1928)

· Konventa Interamerikane për Parandalimin, Dënimin dhe Çrrënjosjen e Dhunës ndaj Grave (1994)



Në Komisionin Interamerikan për të Drejtat e Njeriut, ankesat e quajtura “kërkesa”, mund t’i parashtrojnë, individët, grupet ose OJQ-të, prej të cilave, komisioni mund të kërkojë informata për masat e ndërmarra për mbrojtjen e të drejtave të njeriut. Gjykata Interamerikane nuk mund të qaset drejtpërdrejt, por vetëm përmes Komisionit, i cili vendos se cilat raste duhet të transferohen në Gjykatë. Në bazë të kësaj rruge, Gjykata në të kaluarën nuk ka pasur shumë raste, mirëpo tani duket se ka ndryshuar. Gjykata, gjithashtu, mund të japë mendime këshilluese, si interpretimet e Konventës. Sikurse Komisioni, edhe Gjykata ka 7 anëtarë dhe punon në baza jo të përhershme.



Komisioni mund të ndërmarrë hetime në vendin e ngjarjes dhe mund të hartojë raporte speciale për çështjet me interes të posaçëm. Ekzistojnë disa OJQ, të cilat ndihmojnë viktimat e dhunës së të drejtave të njeriut të dërgojnë rastet në Komisionin Interamerikan për të Drejtat e Njeriut dhe në Gjyaktës.